زباله های آزمایشگاهی و پزشکی

دفع پسماندهای شیمیایی و بیمارستانی

زباله های آزمایشگاهی و پزشکی بزرگترین مشکل در کنترل و مدیریت پسماندهای آزمایشگاهی و بیمارستانی در برخی کشورها است. چنانچه نبود الگوی درست و عدم مدیریت در این بخش آن را به چالش بزرگی تبدیل کرده است. متاسفانه بدلیل بی توجهی، برخی از این زباله های خطرناک در طبیعت رها می شوند و یا بصورت نادرستی در دل زمین دفن شده و آلودگی های زیست محیطی خطرناکی را متوجه آبهای زیر زمینی می کنند .

زباله های آزمایشگاهی و پزشکی به دلایلی که در بالا اشاره شد،خطرات زیادی برای شهروندان و منابع آب های زیر زمینی دارند. از این روی نیاز به مراقبت های اصولی صحیح دفعی برای این گونه زباله های سمی و خطرناک ضروری می باشند . طبق بررسی های بعمل آمده حدودا 12 تا 60 درصد از پسماندها و زباله های بیمارستانی عفونی ، عامل موثری برای انتقال انواع بیماریهای واگیردار هستند. این پسماندها زمانی خطرناکتر می شوند که بصورت غیر اصولی در طبیعت رها شوند .

بیماری هپاتیت یکی از بیماریهای خطرناکی است که می تواند از طریق عدم دفع صحیح زباله های آزمایشگاهی و پزشکی به انسان سرایت کند. تا کنون نزدیک به 25 میلیون نفر در سراسر دنیا از این طریق و بطور غیر مستقیم توسط پسماندهای بیمارستانی به بیماری های خطرناک و کشنده آلوده شده اند . زباله های بیمارستانی و پسماند های ناشی از مراکز تحقیق و توسعه پزشکی ، آزمایشگاه ها و سایر مراکز درمانی چنانچه در طبیعت رها سازی شوند می توانند عامل انتقال بسیاری بیماری ها به دام ها و حیوانات ، آب ها و در نهایت به انسان شوند .

اتوکلاو چیست Autoclave

اتوکلاو وسیله یا دستگاهی است که برای نابودی و حذف همه اشکال حیات میکروب ها استفاده می شود. برای کشتن میکروب ها در زباله های آزمایشگاهی و پزشکی مخصوصا آزمایشگاه های خون ، پسماند را به وسیله مواد شیمیایی و بخار آب از بین می برند که در واقع یک نوع استریل کننده یا استریزیلاسیون می گویند. اتوکلاو به تنهایی برای پاکسازی پسماندهای بیمارستانی کافی نیست و تاثیر فراوانی بر رفع تاثیرات سوء آن ها ندارد .

بهترین روش دفع پسماند

بطور کلی چندین روش برای دفع پسماند و زباله های آزمایشگاهی و پزشکی وجود دارد که یکی از این روشها دفع صحیح و از بین بردن بستر بیماری‌زا این گونه مواد زائد بیمارستانی در مبدا یعنی همان بیمارستان یا آزمایشگاه ها است که در بالا به دستگاه اتوکلاو  Autoclave اشاره کردیم . از روش های دیگر، سوزاندن پسماند بیمارستانی و استفاده از دستگاه حرارت خشک برای دفع صحیح پسماند و زباله های آزمایشگاهی است .

دلایل ناکارآمدی دستگاه اتوکلاو

از مهمترین علل پاسخگو نبودن سیستم ” اتوکلاو Autoclave ” در از بین بردن زباله های آزمایشگاهی و پزشکی :

• سیستم اتوکلاو از جهت اقتصادی مقرون به صرفه نیست.
• بیشتر بیمارستانها و مراکز پزشکی بدلیل کمبود جا امکان نصب این سیستم را ندارند.
• قانون شفاف و نوشته شده ای برای سیستم مدیریتی بر عملکرد ، استفاده از آن را با مشکل مواجه می سازد.
• حوزه دانش و سطح علمی در این رابطه ناچیز است و بیمارستانها و مراکز پزشکی، متخصصان کافی برای استفاده بهینه از دستگاه اتوکلاو را ندارند.
• تمام زباله های پزشکی و بیمارستانی قابلیت از بین برده شدن با ” اتوکلاو ” را ندارند.
• اندام های انسان، زباله های عفونی و داروهای فاسد شدنی امکان قرار گرفتن در اتوکلاو  Autoclave را ندارند، زیرا گازهایی تولید می کنند که تمام بیمارستان را آلوده و مسموم می کند.

aquaclassic2