بیماری سندرم آبی کودک چیست
متهموگلوبنمی یا سندرم آبی کودک چیست ؟ این بیماری چگونه باعث مرگ و میر در نوزادان زیر یک تا 6 ماه می شود ؟ در مقاله ” نیترات چیست ” گفتیم که مقدار مجاز نیترات در آبهای آشامیدنی طبق سازمان حفاظت محیط زیست ایالات متحده آمریکا سطح آن باید زیر 10 میلی گرم در هر لیتر آب آشامیدنی باشد و بالاتر از آن میتواند خطر ابتلا به بیماری و یا مرگ را در کودکان و نوزادان افزایش دهد .
این سندرم که با نام سندرم آبی کودک یا متهموگلوبنمی به انگلیسی Methemoglobinemia نامیده می شود باعث کاهش سریع سطح اکسیژن خون در نوزادان و کودکان می‌شود که از علائم آن می‌توانیم به اسهال و استفراغ اشاره کنیم. البته شدت آن میتواند خفیف ، متوسط و شدیدتر آن، بستگی به پیشرفت بیماری داشته باشد و ضروری است که این مساله را بسیار جدی بگیرید .
در موارد شدیدتر که نوزاد یا کودک به آن مبتلا شده، نشانه هایی از عفونت های سینوسی ، پوستی ، بیماری های لب و یا تشکیل بافت و تغییر شکل ناخن ها میتواند بروز کند. خاکستری شدن رنگ ناخن و لب ها یکی از موارد خطرناک بالقوه ایست که سلامت کودک یا نوزاد شما را تهدید میکند و همچنین تنگی نفس یکی از علائم آشکار در بیماری سندروم آبی کودک است .
آزمایش خون نوزاد :
با نمونه برداری مقدار کمی از خون نوزاد میتوان به مقدار و درصد آن پی برد که این کار بهتر است توسط آزمایشگاههای تخصصی خون انجام شود . متاسفانه بدلیل بی توجهی برخی کشورها بدست آوردن میزان واقعی سندرم آبی نوزاد و اینکه چه درصدی از مرگ و میر نوزادان را شامل می شود در دسترس نیست .
بیماری متهموگلوبنمی چیست ؟ تعریف کلی آن یک نوع بیماری خونی است که مقدار اکسیژن در سطح خون نوزاد را بشدت کاهش می‌دهد و باعث مرگ نوزاد می شود .
علائم متهموگلوبنمی
بسته به نوع شدت آن میتواند متفاوت باشد اما بصورت کلی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم : سیانوز یک نوع بیماری است که از یک بیماری دیگر مانند سندروم آبی کودک یا متهموگلوبنمی ایجاد می شود در واقع یک بیماری درون بیماری دیگر که هر دو بشدت کشنده و مرگ آور هستند . سیانوز Cyanosis باعث بنفش شدن رنگ پوست به ویژه در لب ها و انگشت ها می شود . هرچه مقدار سطح متهموگلوبنمی مخصوصا در بزرگسالان بالاتر باشد علائم آن بیشتر نمود پیدا میکنند که شامل :
- سردرد
- تنگی نفس
- تپش سریع قلب
- خستگی یا منگی
- سرگیجه
- از دست دادن هوشیاری
بطور کلی این بیماری را باید جدید بگیرید مخصوصا در کودکان و یا نوزادان ، همچنین در بزرگسالان و افراد سالخورده یا افراد دارای بیماریهای خاص میتواند کشنده و بیماری زا باشد زیرا مشورت با پزشک یا انجام آزمایشات خون برای پیشگیری از این بیماری سندرومی لازم بنظر می رسید .
متهموگلوبنمی مادر زادی
این بیماری میتواند به دو صورت اکتسابی یعنی از طریق نوشیدن آب آلوده و یا بطور مادرزادی به جنین وارد شده باشد و کودک شما با این بیماری متولد شده باشد . این یک نوع نقص ژنتیکی است که از طریق والدین به ارث میرسد و منجر به کمبود آنزیم ها یا پروتئین های خاص در بدن می شود .
انواع مختلف متهموگلوبنمی مادر زادی
در کل 2 نوع متهموگلوبنمی مادر زادی وجود دارد
نوع اول : شایع ترین نوع آن زمانی اتفاق می‌افتد که هر دو والدین ( پدر و مادر ) دارای این بیماری باشند، اما چرا خودشان مبتلا نشده اند ؟ جواب این است که شرایط یا بستر مناسب برای این بیماری را نداشته اند ولی به آن مبتلا هستند زیرا فقط بر روی گلبول های قرمز تاثیر منفی می‌گذارد و این نشانه بروز سیانوز است .
در بسیاری از بزرگسالان این بیماری بصورت خنثی در بدن آنها وجود دارد یکی از علائم آن وجود رنگ قرمز تیره در بافت های پوستی است که با استفاده از روش های زیبایی می‌توانند رنگ پوست خود را تغییر دهند . در این نوع از بیماری نیازی به معالجه نبوده و جای هیچ نگرانی وجود ندارد .
نوع دوم : بصورت بیماری ( سیتوکروم / Cytochrome ) بروز میکند که این نادرترین شکل متهموگلوبینمی است که روی تمام سلول ها تاثیر منفی می‌گذارد و فقط یکی از والدین باید آلوده به آن باشد تا از طریق ژن به جنین سرایت کند . این بیماری میتواند مشکلات جدی در رشد اندام های بدن نوزاد داشته باشد . نوزادانی که به این سندرم سیتوکروم مبتلا هستند در همان سال اول تولد خود می میرند . سیتوکروم شامل مقادیر زیادی از پروتئین و آهن است که در این بیماری بافت ها با از دست دادن آهن اکسیده می شود
متهموگلوبنمی یا سندرم آبی کودک چیست
خطرات استفاده از داروهای OTC
کودکان و نوزادان بیشتر در معرض خطر استفاده از ( داروهای OTC ) هستند والدین از این دارو بیشتر برای تسکین دردهای شکمی از طریق تزریق آن توسط مجراهای بینی استفاده میکنند . اداره غذا و داروی ایالات متحده آمریکا توصیه کرده تا از ( داروهای OTC ) برای کودکان زیر سن 2 سال استفاده نکنند .
نقش نیترات در مرگ نوزاد
نوزادان زیر 6 ماه ممکن است در اثر ورود بیش از حد نیترات به متهموگلوبینی دچار شوند این از طریق شیر مادر به نوزاد وارد می شود زیرا مادر در معرض نوشیدن آب با نیترات بسیار بالا بوده است .
غذای نوزادان زیر 4 ماهگی
غذاهای جامدی که حاوی زیادی نیترات هستند و می‌توانند منجر به مرگ و میر نوزادان زیر 4 ماه شوند عبارتند از :
- چغندر قند
- هویج
- لوبیا سبز
- اسفناج
از دادن این غذاها به نوزاد خود اکیدا امتناع کنید چرا که این یکی از دلایلی است که متخصصان اطفال به والدین توصیه میکنند تا قبل از سن 4 ماهگی از دادن غذای جامد به نوزادشان خودداری کنند .
بدون دیدگاه