گرم‌شدن کره زمین و آتش‌سوزی جنگل‌ها
گرم‌شدن کره زمین و آتش‌سوزی های پی در پی جنگل‌ها در اقصی نقاط جهان و کم شدن ذخیره ی آب سدها بدلیل عدم بارش های منظم فصلی و از همه مهمتر کمبود آب آشامیدنی سالم و بهداشتی تهدیدی برای جوامع بشری و جمعیت ساکن بر روی کره زمین و همچنین برای نسل های آینده بشمار میرود.
همانطور که میدانید آب در زمین بسیار است اما بیشتر آنها قابل نوشیده شدن و بهداشتی نیستند و قبل از آن باید از مراحل مختلف و انواع فیلترهای تصفیه که بسیار گران هستند عبور کنند تا ما بتوانیم از آنها برای گذران زندگی خود استفاده کنیم.
گرم‌شدن کره زمین و آتش‌سوزی جنگل‌ها
با بیشتر شدن گازهای گلخانه ای و گرمتر شدن اتمسفر مقدار بارش باران کم میشود و آبهای شیرین قابل دسترس به شدت نادر خواهند شد و به مرور امکان زندگی بهتر و بیشتر میسر نیست و به ناچار برای این پدیده ی خطرناک باید راه حلی تاثیرگذار و مناسب اندیشیده شود.
علم ارتباط آتش سوزی با تغییرات آب و هوایی
علم نشان داده است که تغییرات آب و هوایی طی چند دهه گذشته عرشه را به نفع آتش سوزی های بزرگتر و شدیدتر در سراسر غرب آمریکا در بر گرفته است. افزایش گرما ، تغییر الگوهای باران و برف ، تغییر در جوامع گیاهی و سایر تغییرات مرتبط با آب و هوا این احتمال را افزایش می دهد که آتش سوزی ها بیشتر از گذشته شروع شده و شدیدتر و گسترده تر از گذشته روشن شود.
فیلیپ هیگورا ، دانشمند آتش سوزی و دیرینه شناس در دانشگاه مونتانا ، می گوید: مقیاس و شدت آتش سوزی های وحشی در حال حاضر در غرب ایالات متحده “حیرت انگیز است” . امسال بیش از پنج میلیون هکتار سوزانده شده است – و ممکن است هنوز خیلی بیشتر در راه باشد.
پتانسیل آتش سوزی چیست؟
تغییرات آب و هوایی عواملی را ایجاد میکند که شرایط آتش سوزی کاملی را ایجاد می‌کنند. کاهش بارندگی و افزایش دمای هوای گرم ، جنگل ها و سایر پوشش های گیاهی را خشک می کند.
عوامل دیگر نیز خطر آتش سوزی را افزایش می‌دهند ، مانند تصمیمات مدیریت جنگل که امکان تجمع مقدار زیادی از پوشش گیاهی را فراهم کرده است که می تواند به سرعت به سوخت تبدیل شود ، و همچنین مسائل مشکل زا تری مانند ساختن خانه های چوبی و دیگر زیرساخت ها در مناطق خطرناک. اما برای آتش سوزی در نزدیکی آن به اصطلاح مناطق شهری و جنگلی ، و همچنین سوختگی های دورتر و جنگل محور ، تغییرات آب و هوایی خطرات اولیه را به میزان قابل توجهی افزایش داده است.
مهمترین عوامل آتش در جنگل
- عوامل انسانی
- آب و هوای مناسب احتراق
- سوخت قابل زیاد و جرقه
جنیفر بالچ، اکولوژیست آتش نشانی در دانشگاه کلرادو ، بولدر میگوید: “مردم هر سه مورد را تغییر می‌دهند .” تغییرات آب و هوایی تنها چیزی نیست که رخ می‌دهد، بلکه بخش مهمی از داستان است. ” (اشتعال ناشی از انسان به وضوح بخش مهمی از خطر را شامل می شود: مطالعه ای که در ماه سپتامبر منتشر شد و بالچ یکی از نویسندگان آن بود ، نشان داد که انسان مسئول 97 درصد از احتراق هایی است که باعث آتش سوزی شد و سپس خانه ها را در مناطق جنگلی تهدید کرد.
امروزه با پدید آمدن این مشکل که همان کم آبی است و استفاده از آبهای سطحی و یا رودخانه ها که حاوی مقادیر زیادی آلودگی می‌باشند استفاده از وسایلی مانند تصفیه کن های برقی یا مکانیکی که بتوانند آب آلوده را برای مصارف خانگی ، بهداشتی ، صنعتی و پزشکی تمیز و آماده کنند بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است.
در لیست زیر به برخی از این وسایل برقی که برای آماده کردن آب و تبدیلش به محصولی نهایی که بتوان از آن در جهت پیشبرد کارهای روزمره بشریت مانند نوشیدن ، تولید دارو ، صنایع ، کارخانجات و … استفاده کرد نام می‌بریم:
- آب شیرین کن یا تصفیه آب های خانگی برقی یا مکانیکی
- آبشیرین کن های خورشیدی
- دستگاه های تولید آب دارویی ، پزشکی و بیمارستانی
- برای استفاده در صنایع ریخته گری ، آلومینیوم ، چرم سازی
- دستگاه های سختی گیر رزینی برای حذف سختی آب در موتورخانه ها
- دستگاه های صنعتی بزرگ برای کارخانجات تصفیه آب و تولید آب بطری و بسته بندی
- سیستم های تولید آب مقطر و دیونیزه برای محصولات بهداشتی و آرایشی
همانطور که در بالا اشاره کردیم ، این ها فقط تعداد انگشت شماری از صنایع وابسته به آب هستند و بسیاری دیگر مانند صنایع فولاد ، کارتن و مقوا ، شیشه و بلور و جام ، صنایع تولید رنگ و رزین و … نیز متکی به آب تصفیه شده ای هستند که ناخالصی ها آن گرفته شده باشد زیرا این ناخالصیها بر روی فرآیند تولیدشان تاثیرات منفی می‌گذاردند و کیفیت تولید ضعیف میشود.
یکی از مهمترین چالش هایی که انسان مدرن امروزی گریبانگیر آن شده است و به واسطه آن باعث گرم‌شدن کره زمین و آتش‌سوزی جنگل‌ها شده است نبود مدیریت آب و هوا می‌باشد. در این بخش می‌خواهیم به هر دو آنها به صورت جداگانه اشاره کنیم. ادامه این روند میتواند بشر را به فکر زنگی در دیگر کرات آسمانی مخصوصا سیاره ی مریخ سوق دهد و باعث مهاجرت گونه ای از انسان به فضا و مریخ گردد.
نبود مدیریت آب :
منظور از مدیریت آب یعنی استفاده از طرح هایی که مربوط به زیرساخت های کنترل آب های بارشی و تمرکز آنها برای استفاده مخصوصا در بخش کشاورزی و صنایع پرمصرف مانند فولادسازی و نیروگاه های تولید برق و انرژی می‌باشد. مدیریت آب به طور خلاصه مربوط میشود به شرایط اقلیمی یک ناحیه یا کل کشور مانند میزان بارش ، رشد جمعیت ، شهرسازی و شهرک سازی ، گسترش صنایع مادر ، افزایش زمین های قابل کشت و کشاورزی که نیاز جدی به آب تصفیه و شیرین دارند.
بدون در نظر گرفتن شرایط فوق امکان مدیریت آب و مصرف بهینه وجود ندارد و کشورهایی که در این زمینه پیشرفتی حاصل نکرده اند دیر یا زود بی آبی ، قطعی برق و از کارافتادگی صنایع ملی و مادر و کارگاه های وابسته به آن گریبانگیرشان میشود.
در بسیاری از کشورها بجای کشت و کار و احداث باغ ها و زمین های کشاورزی که خود نیاز فراوان به آب دارد ترجیح می‌دهند بیشتر محصولات آبی خودشان را از کشورهای دیگر وارد کنند. این نه معنی وابستگی و بی عرضگی این کشورها در تولید این گونه محصولات است ، برعکس نشان دهنده آن است که کارگروه مدیران لایق و ارزشمند به این نتیجه رسیده اند که با توجه به شرایط اقلیمی خودشان بهتر است همان مقدار آبی که برایشان باقی مانده است را مدیریت ( استفاده بهینه در شرایط بحرانی بی آبی و تمرکز بر اولویت ها ) و برای نسل های آینده حفظ کنند.
شهرسازی و شهرک سازی های انبوه یکی دیگر از آبخورهای وحشتناکی است که بشر امروزی با آن دست و پنجه نرم میکند. با افزایش جمعیت و نیاز شهروندان به تولید و ساخت مسکن و در کنار آن احداث بیمارستان ها و درمانگاه ها ، احداث مدارس و آموزشگاه ها ، پارک ها و فضای سبز، شهرک های صنعتی و … به همان میزان تقاضا برای مصرف آب نیز بیشتر میشود. افزایش و تولید بی رویه به این شکل باعث تولید فاضلاب های صنعتی و انسانی و بیمارستانی شده و در کشورهایی که مدیریتی بسیار ضعیف بر روی این موضوع دارند باعث آلوده شده همان مقدار آب باقی مانده شده و در آخر به نابودی محیط زیست می انجامد.
نبود مدیریت هوا
شاید این عبارت کمتر به گوش یا چشم شما آمده باشد ولی در اینجا قصد داریم تا بطور جامع و خلاصه در این باره توضیح دهیم. در قسمت زیر به چند مورد از آن اشاره می‌کنیم:
- صنایع آلوده
- خودروسازی
- زباله سوزی
- تخریب جنگ ها
- ساختمان سازی
بسیاری از صنایع آلوده مانند ریخته گری ، بازیافت فلزات و آهن آلات و کوره های ذوب فلزات ، فولاد سازی ، تولید کودهای شیمیایی ، صنایع وابسته به رنگ و رزین صنعتی ، چرم سازی ، تولید عایق های ضدآب مانند قیر و روکش های شیمیایی وابسته به نفت و گاز و پتروشیمی و … از جمله صنایع آلوده بشمار میروند.
این سیاره از آغاز انقلاب صنعتی در اواخر دهه 1800 تقریباً دائماً داغ شده است ، هنگامی که انسانها شروع به سوزاندن مقادیر زیادی سوخت های فسیلی کردند و دی اکسید کربنی را آزاد کردند که گرمای اضافی را در جو به دام می‌اندازد. از آن زمان ، دمای متوسط جهان تقریباً 1.8 درجه فارنهایت (1 درجه سانتیگراد) افزایش یافته است. تغییر کالیفرنیا نزدیک به 3 درجه فارنهایت است. گرم شدن از دهه 1980 به کمتر از 0.2 درجه سانتیگراد (0.3 درجه فارنهایت) در هر دهه افزایش یافته است ، و احتمالاً در آینده بیشتر خواهد شد.
در صنایع خودروسازی می‌بایست طبق استاندارها جهانی اقدام به تولید خودروهایی شود که کمترین آلودگی را تولید می‌کنند، یکی از آنها تولید لنت ترمز است که در صورتیکه از مواد نامرغوب و غیر استاندارد تولید شود میتواند منجر به آلودگی هوا و وارد کردن جیوه و سرب به ریه های شهروندان کند. استفاده از بنزین یا سوخت های نامرغوب که منطبق با استانداردهای جهانی نیستند باعث ورود گازهای خطرناک ، سمی و کشنده به هوایی که ما از آن تنفس می‌کنیم میشود.
سوزاندن زباله های شهری و دفع نامناسب پسآب بیمارستانی و همچنین صنایع آلوده دیگری که در بالا به آن اشاره کردیم باعث آلودگی هوا شده و سود این آلودگی به جیب تولید کنندگان یا فروشندگان دستگاه های تصفیه هوا و فیلترهای تمیز کننده میشود. دودهای حاصل از سوخته شدن این گونه زباله ها به شهرها و شهرکهای نزدیک تا مسافتی حدودا 30 کیلومتر و بستگی به وزش باد تا 50 کیلومتر آنطرفتر شده و باعث به خطر افتادن افراد در معرض بیماری میشود.
در این مقاله قصد داریم تا اشاره ای کنیم به نقش صنایع آلوده و خودروسازی و سوزاندن زباله ها در تخریب جنگل‌ها و محیط سبز پیرامون شهرها و فراتر از آن ازبین رفتن حیات موجودات و حیوانات. اینکه بخواهیم بگوییم چه عواملی باعث تخریب محیط زیست و نابودی گونه های با ارزش جانوری و پوشش گیاهی میشود شاید بسیار دشوار باشد زیرا نام بردن و اشاره به تک تک آنها وقت گیر و باعث بی‌حوصلگی میشود. اما ، به طور خلاصه علاوه بر 3 مورد بالا که به آن اشاره کردیم بلایی به نام زمین‌خواری است که در بسیاری از کشورها برای احداث یا ایجاد شهرک های مسکونی ، عبور جاده و ریل قطار و حفر تونل اقدام به تخریب مراتع و جنگل‌ها می‌کنند و سپس با تغییر مجوز به اعمال خواسته‌هایشان جامه ی عمل می‌پوشانند.
حال شاید از خود بپرسید تخریب جنگل‌ها و قطع درختان چه ارتباطی با آلودگی هوا در شهرها دارد؟ قطع درختان و ازبین بردن جنگل‌ها و نابودی گونه های جانوری باعث رانش زمین و به راه افتادن سیل در مسیر کلان شهرها ، روستاها و دهک های پایین دستی شده و باعث وجود خسارات زیادی میشود که کم و بیش همگی با آن آشنا هستیم.
اگر جنگل‌ها و درختان و پوشش گیاهی نباشد چگونه میتوان منواکسیدکربن را به اکسیژن تبدل کرد؟ این راهی است که طبیعت به صورت رایگان به واسطه وجود جنگل‌ها و درختان و گیاهان در اختیار ما قرار داده است. آلودگی های تولید شده توسط ما در صنایع مختلف به خود ما بازگردانده می‌شوند و بدون جنگل‌ها و درختان هیچ نیرویی برای کنترل آنها نخواهیم داشت و به این ترتیب بشر امروزی باعث گرم‌شدن کره زمین و آتش‌سوزی جنگل‌ها به دستان خودش خواهد بود و اگر این معظل ادامه پیدا کند سرانجام منجر به از بین رفت سکونتگاهها و در آخر زندگی روی کره زمین خواهد شد.
حال به نقش ساختمان سازی و استفاده از مصالح شیمیایی در آلودگی هوا می‌پردازیم. همانطور که میدانید امروزه شاهد افزایش تولید محصولات جانبی ساختمانی و مخصوصا انواع شیمیایی آنها هستیم. از ملات های شیمیایی آماده که بجای سیمان استفاده میشود تا انواع کفپوش ها و دیوارپوشها. مواد شیمیایی بکار رفته در آنها به مرور وارد اکسیژن و خون شده و باعث بروز بسیاری بیماری ها میشود، همچنین باعث آلودگی هوا شده به نحوی که ما آنها را نمی بینیم یا بوی آنها را استشمام نمی‌کنیم ولی به طور قطع بسیار خطرناک و بیماری‌زا می‌باشد.
استفاده از سنگ های گرانیت یا مرمر در نمای ساختمان ها و برج ها باعث به دام انداختن گرمای نور خورشید در طی روز شده و پس از خنک شدن هوا و غروب آفتاب این گرما با شدت بالا متصاعد میشود و گرمای گلخانه ای شدیدی تولید میکند. اگر دقت کرده باشید این گرما و دمی هوا بیشتر در هنگام غروب خورشید (عصر ها ) و تا صبح اتفاق می‌افتد. با روشن شدن هوا و ورود خودروهای آلوده ساز و موتورسیکلت ها این چرخه تمدید ، بیشتر و تکرار میشود و باعث آلودگی و گرمای هوا میشود.
تاریخ نگارش 21/امرداد/1400 خورشیدی
بدون دیدگاه